نحوه تشخیص چسبندگی روغن موتور

یکی از مهترین پارامترها برای مشخص کردن کیفیت روغن موتور چسبندگی روغن موتور می باشد. به طور کلی میزان گرانروی روغن موتور می تواند یکی از راه های انتخاب روغن موتور باشد. چرا که در شرایط آب و هوایی متفاوت میزان چسبندگی روغن موتور متفاوت خواهد بود.

چسبندگی روغن موتور چگونه تعیین می شود؟

لزجت روغن موتور را عموما با استانداردی تحت عنوان SAE مشخص می شود. در تمامی استانداردها میزان لزجت روغن موتور با حرف W نمایش داده می شود. حرف W بیانگر میزان لزجت روغن موتور در سرما می باشد .

قبل و بعد از این حرف دو عدد دو رقمی وجود دارد. عدد قبل از آن که مضربی از ۵ بوده و از صفر تا عدد بیست را شامل می شود، بیانگر لزجت روغن در فصول سرد سال است و عدد بعد از W بیانگر میزان چسبندگی روغن موتور در دمای کارکرد موتور است.

هرچه اعداد نوشته شده به صفر میل کند میزان لزجت کمتر و هر چه به ۶۰ میل کند میزان لزجت روغن موتور بیشتر خواهد بود.

پس در حین خرید روغن موتور حتما به اعداد نوشته شده بر روی آن توجه کنید چرا که عدم توجه به میزان لزجت روغن موتور می تواند در فصول سرد سال به موتور شما آسیب وارد کند‌.

نکته بسیار مهم این هست که میزان چسبندگی زیاد یا کم روغن کارکرده دلیلی بر کارکرد مناسب روغن موتور نخواهد بود و تست چسبندگی روغن با دست امری مفید تلقی نمی‌شود و نمی‌توان جهت تعویض روغن موتور از این تست استفاده نمود. در واقع روغن موتور دارای خاصیتی به نام لزجت یا گرانروی است که یک شاخصه بسیار مهم هر روغن به شمار می‌رود و سنجش آن از طریق حس لامسه غیر ممکن است.

گرانروی که با نام‌ متداول دیگری مانند ویسکوزیته نیز شناخته می‌شود را می‌توان مقاومت سیال در برابر حرکت و جاری شدن تعریف کرد. گرانروی سیال با دما رابطه‌ معکوس دارد. یعنی هرچه دما بالاتر رود میزان گرانروی کاهش می‌یابد بنابراین این مساله باید در انتخاب روغن موتور مورد توجه قرار گیرد.

آنچه بایستی در مورد طول عمر روغن موتور بدانیم؟

1. از بنزین با عدد اکتان مناسب استفاده کنید

بنزین نامرغوب و یا بنزین با اکتان پایین به دلیل ایجاد احتراق ناقص، باعث اضافه شدن دوده به روغن موتورخواهد شد و این موضوع باعث کاهش خاصیت روانکاری روغن می‌شود. استفاده از بنزین‌هایی با عدد اکتان بالا (اصطلاحا بنزین سوپر) متناسب با تکنولوژی موتور، این مشکل را تا حدودی برطرف می‌کند.

1. خودرو را گرم کنید

پس از روشن کردن موتور خودرو ، با شتاب رانندگی نکنید (به خصوص در فصل سرما ). توصیه می گردد حداقل به مدت ۳۰ثانیه جهت گرم شدن روغن موتور و روانکاری بهتر قطعات موتور صبر کنید.

1. افزودنی‌ها به روغن موتور ممنوع

بهتر است از افزودنی‌ها برای روغن موتور استفاده نکنید مگر اینکه از سازگاری کامل آن با روغن موتور اطمینان حاصل کنید.

1. تعویض به موقع روغن موتور

زمان تعویض روغن موتور بر اساس توصیه خودروساز به میزان پیمایش و مدت زمان استفاده و شرایط استفاده از خودرو مرتبط می باشد که در دفترچه راهنما و سرویس های خودرو درج شده است . بطور معمول در بازه های شش ماه یا ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر تعویض روغن موتور توصیه می گردد .

سیاه شدن روغن موتور نشانه چیست؟

این تصور که سیاه شدن روغن نشانه خراب شدن و عدم کیفیت آن است، تصوری نادرست و رایج در بین مصرف‌کنندگان است. چنانچه مدتی پس از کارکرد موتور خودرو، رنگ روغن مصرفی تغییر نکند و به اصطلاح سیاه نشود، این موضوع می‌تواند نشان‌دهنده نامرغوب بودن روغن باشد و می‌بایست از مصرف این نوع روغن‌ها خودداری کرد. زیرا باعث آسیب رسیدن به قطعات موتور می‌شود. سیاه شدن روغن به علت خاصیت پاک‌کنندگی روغن و دوده‌های ناشی از احتراق و جذب ذرات ناخالصی است و اگر روغن سیاه نشود، یعنی از کیفیت کافی برای پاک‌کنندگی برخوردار نیست.

افزودنی‌های روغن موتور چیست؟

احتراق در موتور خودرو فرایند کاملی نیست و ذرات دوده و ناخالصی‌های دیگری از احتراق ناقص حاصل می‌شوند. این مواد قابل‌حل شدن در روغن نیستند و به صورت رسوب در جداره رینگ و پیستون می‌چسبند که منجر به عملکرد نادرست آن می‌شود.

به‌همین دلیل مواد پاک‌کننده (ترکیباتی که قابلیت جلوگیری از رسوب ذرات در سطوح داغ موتور را داشته باشند) و مواد معلق‌کننده (موادی که آلودگی‌ها و مواد حاصل از احتراق را به صورت معلق در آورده و مانع از ته‌نشین شدن آن می‌شوند) به اکثر روغن‌های روانکار اضافه می‌شوند. هرچه این نسبت در روغن بیشتر باشد، روغن از خاصیت پاک‌کنندگی بیشتری برخوردار است و در عمل روغن سریع‌تر سیاه می‌شود.

تفاوت روغن موتور بنزینی با دیزلی چیست؟

از آن جایی که موتور خودروهای دیزلی و بنزینی با یکدیگر متفاوت هستند، باید برای هر کدام از این موتورها از روغن مخصوص استفاده شود. استفاده از روغن موتور با کیفیت مناسب می تواند بازدهی موتور خودرو را افزایش و طول عمر قطعات خودرو را بالا ببرد. موتورهای دیزلی و بنزینی با یکدیگر متفاوت هستند، بنابراین روغن موتور بنزینی و دیزلی نیز از نظر ساختاری با یکدیگر تفاوت هایی دارند.

در خودروهای دیزلی یا همان ماشین سنگین، نیاز به قدرت انتقال و حرارت بیشتری به نسبت خودروهای بنزینی وجود دارد. بنابراین روغن موتور دیزلی مناسب با این ویژگی ساخته شده است. خودروهای بنزینی از آن جایی که جزو ماشین های سبک به حساب می آیند، روغن موتور آنها نیز بر همین اساس ساخته شده است. در واقع باید گفت روغن موتور خودروها بر اساس کارایی خودرو ساخته می شوند و نمی توان آنها را جایگزین کرد. روغن موتورهای دیزلی در مقایسه با روغن موتورهای بنزینی از گرانروی بالاتری برخوردارند. بنابراین به هیچ عنوان برای استفاده در خودروهای بنزینی مناسب نیستند و عملکرد آنها را دچار اختلال میکند. علاوه بر این موارد روغن موتور دیزلی از افزودنی های شیمیایی بیشتری به نسبت روغن موتور بنزینی برخوردار است.

به طور کلی فرمولاسیون روغن موتورهای دیزلی و بنزینی با یکدیگر متفاوت است و هر کدام از آنها برای موتور خودرو های سبک و یا سنگین طراحی شده اند.

کنترل سطح روغن‌ موتور

برخی پیشرانه‌های خودروهای داخلی دارای ساختاری هستند که در هزار کیلومتر سطح روغن‌موتور کاهش می‌یابد. دلیل این موضوع طراحی خاص سیلندر است که مقداری روغن برای کاهش میزان اصطکاک بین پیستون و رینگ با سطح جداره سیلندر باقی میماند که در زمان احتراق می‌سوزد. مقدار کاهش روغن در هر هزارکیلومتر تقریبا ۲۵۰ سی‌سی است و با این تفاصیل اگر راننده از این مورد اطلاعی نداشته باشد و اقدام به‌جبران کسری نکند، سه مشکل اساسی در خودرو ایجاد می‌شود. نخست ‌آنکه مقدار مصرف سوخت و آلاینده‌ها افزایش خواهد یافت. دوم اینکه، مقدار ساییدگی قطعات افزایش یافته و درنتیجه راندمان موتور کاهش می‌یابد. درآخر اینکه زمینه لازم برای شکل‌گیری رسوبات در مدار روغن‌کاری پیشرانه و زنگ‌زدگی قطعات موتور فراهم می‌شود که هر یک از این سه پارامتر می‌تواند منجر به ‌خرابی جدی موتور شود.