روغن موتوری

با سلام خدمت شما عزیزان ، امروز قصد داریم تا درباره اینکه ببینیم شرایط نگهداری روغن موتور چگونه است ، آیا معدنی باشد یا مصنوعی ، زمان تعویض و چک کردن روغن موتور را یک نگاه مختصر و مفید بیاندازیم تا مقداری با شرایط نگهداری روغن موتور بیشتر آشنا شویم.

شرایط نگهداری روغن موتور

سه گزینه مهم برای به حرکت در آوردن یک خودرو عبارتند از :  سوخت ، آب و روغن

• سوخت ( بنزین یا گازوئیل) : تامین کننده انرژی لازم برای حرکت خودرو می باشد.
• آب : باعت خنک کردن قطعات درگیر می شود.
• روغن : حرکت قطعات این سیستم را ممکن می سازد.

یکی از عوامل بسیار مهمی که باید به آن توجه نمود روغن موتور ماشین می باشد که به طور مداوم باید مورد بازرسی و توجه قرار گیرد . نوع روغن موتور ، میزان مصرف و در نهایت تعویض روغن موتور از نکات قابل توجه می باشند.

در موتور ماشین آلات از سیستم روان کننده و حتی در موتور های کوچک هم از گریس صنعتی یا انواع روغن موتور برای به حرکت در آورن و کاهش اصطکاک قطعات استفاده می کنند.

چند نکته مهم برای شناخت روغن موتور و استفاده صحیح از آن وجود دارد که در ادامه به آن می پردازیم .

روغن مینرال یا سنتتیک؟

تمام خودروها ( مدرن یا قدیمی) از یک روغن مناسب استفاده می کنند که این روغن بسته به نوع خودرو میتواند مینرال ، سنتتیک یا نیمه سنتتیک باشند.

تفاوت روغن مینرال با روغن سنتتیک و نیمه سنتتیک

روغن‌ موتور مینرال در اصل روغنی است که به‌ طور مستقیم از نفت خام به دست می‌ آید. در پروسه تقطیر نفت خام، انواع مختلفی از فرآورده‌ ها حاصل می‌شود که بعضی از آن‌ها سبک (مانند بنزین) و بعضی دیگر سنگین (مانند گریس) هستند و در این میان روغن‌ موتور مورد استفاده در خودروها هم یکی از فرآورده‌ های برج تقطیر نفت خام است. این روغن در اصل سال‌ هاست که در خودروها مورداستفاده قرار می‌گیرد و عملا روغن‌ موتور را با این روغن می‌شناسیم.

در نفت خام ترکیبات مولکولی متعددی وجود دارد که بعضی از آن‌ ها همچنان در فرآورده‌های نفتی باقی می‌ماند. به‌ عنوان نمونه نفت خام حاوی مقادیری پارافین است که در زمان خروج روغن از برج تقطیر همچنان در روغن باقی می‌ماند، در حالی که کاربردی در عملیات روانکاری روغن‌ موتور ندارد.

روغن‌ های سنتتیک الزاما به‌طور مستقیم از نفت خام حاصل نمی‌شوند، بلکه ممکن است از سایر انواع هیدروکربن‌ها برای ساخت آن‌ها استفاده شود و پروسه فرآوری آن‌ها نیز به‌طور کامل متفاوت است. این روغن‌ها به دلیل پروسه تولید و مواد اولیه متفاوت، گران‌تر از روغن‌های مینرال هستند، اما در مقابل گرانروی بهتری دارند و ضمن آنکه بهتر می‌توانند پایداری خود را در شرایط کارکرد سخت حفظ کنند و مجموعه این عوامل باعث شده این روغن‌ها به‌ سرعت بتوانند جایگاه خود را در بازار روغن‌ های موتور خودرو به دست آوردند و قیمت بالاتر خود نسبت به روغن‌های معمولی را توجیه کنند.

روغن‌های نیمه سينتتيک در اصل ترکیبی از روغن‌های مینرال و سنتتیک هستند که معمولا نسبت روغن مینرال در آن‌ها بیشتر است تا از این طریق بخشی از خواص روغن سنتتیک در آن‌ها حفظ شود و ضمن آنکه قیمت فروش چندان افزایش پیدا نکند.

به طور خلاصه میتوان گفت فرآیند تولید ساخت روغن‌های سنتتیک، کاملا شیمیایی و مهندسی‌ شده است و این کار مستلزم هزینه و زمان بیشتری می باشد و در عوض طول عمر روغن‌های سنتتیک بیش‌تر از نوع ارگانیک است و در شرایط حرارتی نامتعارف، مثل آب و هوای بسیار سرد و بسیارگرم یا در پیشرانه‌هایی که تحت فشار با دورهای بالا کار می‌کنند کاربرد دارند.

فراموش نکنیم که ممکن است در روغن‌های سنتتیک هم از مواد طبیعی و حاصل از نفت استفاده شود که در این‌صورت با رسیدن به نسبت خاصی، روغن نیمه سنتتیک نامیده می‌شود. این نوع روغن‌ها از نظر قیمت و عملکرد، بین روغن‌های سنتتیک و مینرال قرار می‌گیرند و معمولا برای خودروهای سنگین، مثل وانت‌ بارها و شاسی‌ بلندها توصیه می‌شوند.

ویسکوزیته

آیتم بعدی که باید در انتخاب روغن موتور به آن توجه نمود ویسکوزیته روغن می باشد . شاخص ویسکوزیته یا گرانروی یکی از مهمترین پارامترهای انتخاب روغن صنعتی می باشد. ویسکوزیته روغن و تمامی روانکارهای صنعتی با توجه به طول زنجیره هیدروکربن ها مشخص می شوند و هرچه طول زنجیره بلندتر باشد ویسکوزیته روغن صنعتی بیشتر می شود .

گرانروی را نیز می‌توان مقاومت سیال در برابر حرکت تعریف کرد ،گرانروی در مایعات به دلیل نیروی جاذبه‌ بین مولکولی پدید می‌آید و این نیرو دراثر تغییرات دما دستخوش تغییر می‌شود.

زمان تعویض روغن موتور

در گذشته رسم جالبی میان رانندگان وجود داشت که هر ۵ هزار کیلومتر روغن خودرو را عوض می‌کردند. این سنت عجیب نه‌ به‌ واسطه‌ کیفیت روغن‌، بلکه به دلیل آسان‌ بودن شرایط فهم آن فراگیر شد. چرا‌ که رانندگان با رسیدن کیلومترشمار خودرو به اعدادی با ضریب ۵، مثل ۸۰ هزار یا ۸۵ هزار، اقدام به تعویض روغن می‌کردند. ضمن اینکه باتوجه به مینرال بودن روغن‌ها و احتمال اتمام طول عمر آن‌ها، حتی در صورت استفاده نکردن از خودرو، سالی ۲ بار به تعویض روغن مراجعه می‌کردند، هرچند که بعضی افراد نیز در انتهای هر فصل (هر سه ماه) به سراغ روغنی با ویسکوزیته‌ مخصوص آن فصل می‌رفتند.

امروزه نه‌ تنها فناوری ساخت روغن موتور پیشرفت زیادی داشته است، بلکه پیشرانه‌ها نیز بسیار کمتر از گذشته باعث استهلاک روغن می‌شوند. بعضی خودروهای مدرن، زمانی که روغن از استاندارد خود خارج شود، راننده را مطلع می‌کنند؛ اما تا حدود زیادی می‌توان به عددی که روی بسته‌بندی روغن نوشته شده است، اعتماد کرد.

خودروهای برون‌ شهری که معمولا پیشرانه‌ آن‌ ها در یک دور موتور ثابت کار می‌کند، دیرتر به تعویض روغن احتیاج خواهند داشت؛ اما بهتر است کسانی که در شهر و با ایست و حرکت‌های متوالی مواجه هستند، پیش از رسیدن به کیلومتر انقضای روغن، نسبت به تعویض آن اقدام کنند.

چک کردن روغن موتور

چک کردن روغن موتور از زمان اختراع خودروها تاکنون، در میان رانندگان ثابت بوده و با وجود رشد فناوری همچنان انجام می‌شود. شاید با حضور سنسورهای متعدد در خودروهای مدرن امروزی، چک کردن روغن موتور کاری بیهوده به‌ نظر برسد؛ اما دست کم باعث بالا رفتن کاپوت ماشین می‎شود تا وضعیت ظاهری پیشرانه و متعلقات آن، مثل رادیاتور، وایرها و... مشاهده شود. هرچند پیشرانه‌ی خودروهای امروزی، زیر پوشش مخصوصی مخفی شده، اما همچنان محل چک کردن روغن در دسترس است.

فراموش نکنید فقط و فقط در زمانی که خودرو کاملا سرد شده باشد (یک ساعت پس از خاموش کردن پیشرانه) اقدام به باز کردن پیچ مخصوص و بیرون آوردن گیج روغن (میله‌ی فلزی باریک درجه‌بندی شده) کنید. برای فهم دقیق مقدار روغنی که در موتور وجود دارد، بهتر است یک‌بار، این گیج را با دستمالی که پرز ندهد، تمیز کنید و مجددا و به آرامی به داخل مخزن بازگردانید. بیرون کشیدن آرام گیج در مرتبه دوم، مقدار روغن داخل موتور را به شما نشان می‌دهد که باید بین خط مینیموم و ماکزیمم باشد.

اگر از میزان روغن در پیشرانه اطمینان حاصل کردید، مجددا پس از تمیز کردن گیج با پارچه‌ مناسب، آن‌ را به جای خود بازگردانید. هرگز از دست بدون دست‌کش برای تمیز کردن گیج استفاده نکنید و در صورت لمس روغن، از آب و صابون برای شست و شوی دست‌ ها استفاده کنید.

بررسی و اضافه کردن روغن موتور

بعد از بررسی و چک کردن روغن موتور میتوانید با داشتن اطلاعات در رابطه با ویسکوزیته اقدام به خرید و اضافه کردن آن به مخزن مربوطه کنید. مهمترین نکته در این حالت نیز اطمینان از سرد بودن پیشرانه، استفاده از قیف مناسب و دست‌ کش است.

عمل اضافه‌ کردن روغن را به آرامی انجام دهید و در صورت پر شدن قیف، یک یا دو دقیقه صبر کنید، سپس گیج را بررسی کنید تا درصورت رسیدن سطح روغن به میزان استاندارد (بین خط مینیموم و ماکزیمم)، روغن بیشتری اضافه نشود.

چنانچه کم‌ شدن روغن موتور، به طور مداوم برای خودروی شما اتفاق می‌افتد، دو سناریو وجود دارد. حالت اول، احتمال روغن‌ ریزی از موتور و خصوصا از قسمت پیچ زیر منبع روغن (کارتر) است که با گذاشتن یک مقوای بزرگ در زیر موتور قابل بررسی خواهد بود. اگر پس از انجام این آزمایش و گذشت چند روز، لکه‌ روغن روی مقوای مذکور دیده نشد، این احتمال وجود دارد که خودروی شما دچار روغن‌ سوزی و ایراد در قسمت واشر سر سیلندر باشد. در این حالت، باید هرچه زودتر به نزدیک‌ ترین تعمیرگاه مجاز مراجعه کنید.

با تشکر از شما برای مطالعه مقاله شرایط نگهداری روغن موتور ، امیدواریم توانسته باشیم به شما در شناخت این موضوع کمک کرده باشیم.برای مطالعه دیگر مقاله های ما می‌توانید از اینجا اقدام کنید.

پترو تجارت گستر آرین مفتخر است در زمینه فروش روغن صنعتی ایرانی و خارجی ، انواع روغن های هیدرولیک موجود در بازار ایران و جهان ، با بهترین کیفیت و ارائه گارانتی تمام محصولاتمان ، در پیش‌برد برای داشتن حداکثر کارایی در حوزه فنی شما عزیزان یاری رسانیم.